Plastik, sağlığa, çevreye zararlı olduğu söylense de birçok farklı sektörün de olmazsa olmazı. Plastik sektörüne sadece plastik olarak bakılmamalı. Otomotiv sanayisinden sağlık sektörüne kadar, plastik ayrılmaz bir parçamız.
Üniversite yıllarında çalışarak başladığı aile şirketinde, çeşitli kademelerde çalıştıktan sonra 2012’den beri Güloğlu Plastik Genel Müdürü olarak görevine devam eden Gülçin Güloğlu plastik sektörü ile ilgili Ege Haber Gazetesi’nin sorularını yanıtladı.
Güloğlu, özellikle plastik ürünlerinin birçok farklı sektörle ilintili olduğunun altını çizerek, “Plastik sektörüne sadece plastik olarak bakılmamalıdır, otomotiv sanayisinden sağlık sektörüne kadar, plastik birçok sektörün içinde kullanılıyor” dedi.
Plastik sektörünün diğer sektörlerle ilişkisini nasıl değerlendiriyorsunuz?
Şöyle bir algı var. Plastik dendiği zaman herkesin aklına plastik bardak, plastik su şişesi, plastik tabak, plastik poşet gibi bir takım ürünler geliyor. İşte bu sektörü sadece bu şekilde görmemek gerekir. Çünkü sektörümüz tamamen plastik üreticisi olarak değil, diğer birçok sektörle ilintili durumda. İnşaat, otomotiv, beyaz eşya gibi sektörlerinin içinde de ciddi oranda plastik maddeler var. Teknoloji dediğimiz, telefon, bilgisayar, gibi ürünlerin içerisinde de aynı şekilde ciddi rakamlarda plastik var. Bu yüzden baktığımız zaman plastik sektörünü sadece plastikle değil, ilintili sektörlerle değerlendirmek gerekiyor. Bu bakımdan sektörümüzün daha çok gelişeceğini düşünüyorum. Zira plastik sektörü diğer muadil ürünlerden çok daha ucuz.
Plastik ürünlerinin çevreye verdiği zararla ilgili ne düşünüyorsunuz?
Bu konuda çok fazla olumsuz yorum yapılıyor. Aslında öyle değerlendirmemek gerekiyor. Plastik petrolden üretiliyor, petrol de organik maddeden üretiliyor. Dolayısıyla organik maddeden üretilen bir ürünün o kadar zararlı olması çok mümkün değil. Geri dönüşümü de çok kolay olduğu için de, o ürün sokakta kalmıyor. Tekrardan geri dönüştürülerek çok daha fazla katma değer sağlıyor. ‘Karbon Ayak İzi’ dediğimiz bir kavram var. Bir ürünün çevreye verdiği zarar, ne kadar fazla ise ‘Karbon Ayak İzi’ fazla olur ve o kadar çevreye zararlıdır. Plastik ürünlerinde ayak izi en düşük ürün olduğunu söyleyebilirim. Diğer ürünlere göre alnı ak bir ürün.
Plastik ürünlerinin ham maddesini nereden temin ediyorsunuz?
Plastik ürünlerinin ham maddesini Türkiye’de tek olan ve İzmir’de kurulan Petkim’den, ya da dışarıdan ithal alıyoruz. Plastik ham madde üreticisi olarak Türkiye’de sadece Petkim var. Bunun kesinlikle yeterli olmadığını düşünüyorum. Bunun gibi Türkiye’de en az 5-6 tane olması gerekiyor ki sektöre yetebilsin. Fakat olmadığı için sektör bu ihtiyacını ciddi paralarla dışarıdan hala ithal etmeye devam ediyor. Petkim’in olması Ege Bölgesini avantajlı kılıyor. Türkiye genelinde ham madde üretimi konusunda ciddi sıkıntı var. Çünkü plastik sektöründe ham madde fiyatı belirliyor.
Plastik oyuncaklar ebeveynleri korkutuyor. Bunu nasıl görüyorsunuz?
Plastiği nasıl ve ne şekilde kullandığınız çok önemli. Orijinal ham maddeden üretim olduğu zaman bir sıkıntısı yok. Ama daha çok oyuncakla ilgili Çin’den ithal edilen oyuncakların zararları ile ilgili sıkıntılar son zamanlarda gündeme geliyor. Bu yüzden oyuncağın ham maddesinin nereden geri dönüştürüldüğü çok önemli. Özellikle oyuncakların orijinal ham maddeden üretilmesi gerekiyor. Orijinal ham maddeden üretilen herhangi bir oyuncağın zararlı olacağını düşünmüyorum. Çünkü bebeklerin ağzına verdiğimiz emzik dahi plastik.
Peki, sektörün geleceğini nasıl görüyorsunuz?
Sektörün geleceğini olumlu görüyorum. Çünkü kullanım oranlarına baktığımızda kişi başı kullanım oranı Türkiye’nin geride olduğunu görüyoruz. Özellikle Türkiye’yi ABD ve AB ile karşılaştırdığımızda bu kullanım oranları daha düşük. O yüzden ilerleyen dönemlerde bu kullanım oranının artacağını düşünüyorum. Sadece ham madde üretimi konusunda daha çok firmanın olması gerektiğini düşünüyorum.
Sektörde ham madde üretimi dışında başka eksik olan ne var?
Plastik sektörünün imaj problemi var. Plastik çok zararlı bir ürünmüş gibi lanse edilmek isteniyor. Maalesef hem Türkiye’de hem de dünyada şöyle bir algı var; ‘Plastik çevreyi kirletir, sağlığa zararlıdır’ Kendimizin de araştırıp iyi değerlendirmesi gerekiyor. Dediğim gibi orijinal ürünlerle üretilen ürünlerin herhangi bir zararı yok.
Plastiğin geri dönüşümü nasıl görüyorsunuz?
Geri dönüşüm çok önemli. Katma değeri de çok yüksek bir olgu. Ne kadar geri dönüşüm olursaekonomik olarak da o kadar faydalıdır. O kadar da çevreyi az kirletiyordur. Ayrıca plastik ürünlerinin daha çok çevreyi kirletildiği düşünülüyor. Ama plastik ürünleri de sokağa atan yine insanlardır. Eğer o ürünü çöpe atmayıp doğru değerlendirebilirsek, ürünün mutlaka geri dönüşümü olacaktır.
Plastik sektörünün imaj sorunu var mı?
Plastik sektörünün yüzde 95’i KOBİ’lerden oluşuyor. Baktığımız zaman çok kuvvetli bir sektör değil. Bu sektörden dünya devleri çıkmıyor. Çünkü üretim maliyeti düşük, maliyeti ne kadar düşük olursa, üreticisi olma oranı yüksek oluyor. Bunun da dezavantajı şu, çok güçlü bir sektör olamadığı için tek bir ses çıkmıyor. O yüzden imaj konusunda çok etkili olamıyor. Kendine atılan çamurları da sesi çok yüksek çıkmadığı için temizlemiyor. KOBİ olmasının şöyle bir avantajı var; krizlerden daha az etkileniyor.
NURETTİN BAKİ / EGE HABER GAZETESİ
http://www.egehabergazetesi.com.tr/sanayinin-en-onemli-ham-maddesi-plastik/8526/